Poronienie bądź znacznie przedwczesne narodziny dziecka stają się prawdziwym dramatem dla rodziców. W takiej sytuacji bardzo często pojawia się mnóstwo pytań związanych z organizacją pogrzebu dziecka nienarodzonego.
Formalności związane z pogrzebem dziecka nienarodzonego
Po wielu nowelizacjach, zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami, rodzice posiadają pełne prawo do pochówku dziecka, które urodziło się martwe, bez względu na czas trwania ciąży. Prawo to zostało przyjęte ustawą Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 26 maja 2011 roku, natomiast weszło w życie z dniem 14 października 2011 roku. Zgodnie z nim rodzice mają możliwość wystąpienia z prośbą o wydanie ciała zmarłego jeszcze przed narodzinami dziecka, a następnie otrzymać kartę martwego urodzenia. Z momentem otrzymania dokumentu można rozpocząć całą procedurę organizacji pochówku.
Istotną kwestią stają się tutaj koszty pogrzebu nienarodzonego dziecka. Zgodnie z art. 11 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, w sytuacji, gdy lekarz prowadzący nie wyda odpowiedniego, pisemnego zgłoszenia urodzenia dziecka, a tylko wystawi kartę martwego urodzenia, rodzice są zobowiązani pokryć koszty pogrzebu we własnym zakresie. Sytuacja taka ma miejsce wówczas, gdy płeć dziecka jest trudna bądź niemożliwa do ustalenia w wyniku bardzo wczesnego poronienia. Jeśli rodzice nie zdecydują się na przeprowadzenie badań genetycznych w celu ustalenia płci dziecka, utrudnia to nie tylko kwestie formalne, ale także decyduje o braku uprawnień do uzyskania pomocy socjalnej w postaci zasiłku macierzyńskiego, urlopu macierzyńskiego, a także zasiłku pogrzebowego.
Koszt badań genetycznych wynosi obecnie około 400-500 złotych. Ich wykonanie daje prawo do ubiegania się o świadczenia socjalne, które mogą stanowić nieocenioną pomoc w kwestiach związanych z utratą dziecka. Uzyskanie informacji o płci dziecka pozwala rodzicom na nadanie mu imienia. Ma to ogromny wpływ na sposób przeżycia pochówku dziecka i towarzyszącej temu żałoby.
W sytuacji, gdy płeć dziecka jest znana, rodzice chcący je pochować, mają obowiązek dostarczenia otrzymanej wcześniej w szpitalu karty martwego urodzenia do Urzędu Stanu Cywilnego. Należy to uczynić w ciągu jednego dnia od wydania dokumentu przez placówkę. Na jego podstawie w Urzędzie Stanu Cywilnego ma miejsce pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka, z adnotacją o jego martwym urodzeniu. Wówczas rodzice składając dokumenty w ZUS-ie mają prawo do uzyskania zasiłku macierzyńskiego oraz środków pieniężnych na cele związane z kosztami pogrzebu- o ile mają prawo do uzyskania takiego zasiłku, czyli podlegają ubezpieczeniom. Obecnie kwota zasiłku pogrzebowego wynosi w takim przypadku 4000 zł.
Ceremonia pochówku dziecka nienarodzonego
Pochówek dziecka nienarodzonego może odbyć się na wniosek rodziny bądź osoby trzeciej, która to zobowiąże się do jego organizacji. Nie ma tutaj znaczenia kwestia tego, czy płeć zmarłego dziecka jest znana czy nie. Ciałko dziecka jest odbierane oraz przygotowywane do pogrzebu przez zakład pogrzebowy na podstawie karty zgonu. Dokładna data i miejsce pochówku ustalane jest indywidualnie z jednostką administrującą cmentarzem.
Pochówek z kościelną ceremonią pogrzebową jest indywidualną kwestią każdego rodzica. Jeśli wyrażają oni pragnienie organizacji takiego pożegnania, wystarczy, że zgłoszą to w kancelarii swojej parafii. Nie ma tutaj żadnego znaczenia kwestia tego, czy dziecko było ochrzczone czy też nie. Prośba rodziców o ceremonię pogrzebową utożsamiana jest wówczas z prośbą o chrzest dziecka. Msza pogrzebowa dziecka nienarodzonego wygląda inaczej niż tradycyjna msza pogrzebowa, przeprowadzana jest bowiem w intencji rodziców, dlatego zazwyczaj praktykuje się obrządki bezpośrednio przy grobie.
Istnieją przypadki, gdy rodzice nie podejmują decyzji o indywidualnym pogrzebie. Wówczas ciałko dziecka umieszczane jest w specjalnym magazynie szpitalnym na dłuższy okres czasu, zazwyczaj kilku tygodni bądź miesięcy. W tym okresie rodzina może podjąć decyzję o organizacji pogrzebu. Jeśli jednak to nie nastąpi, ciałko chowane jest podczas zbiorowych pogrzebów, które coraz częściej organizowane są w wielu miastach.
Źródło: Usługi pogrzebowe Elizjum
