Rośliny można rozmnażać poprzez siew nasion lub w sposób wegetatywny. Pierwsza metoda pozwala uzyskać wiele sadzonek, ale nie daje gwarancji powtórzenia pożądanych cech u roślin potomnych. Z kolei rozmnażanie wegetatywne, zwane również klonowaniem, daje mniejszą ilość sadzonek, lecz umożliwia stworzenie z fragmentu rośliny zupełnie nowych okazów o identycznym genotypie.
Istota klonowania roślin
Klonowanie roślin to technika rozmnażania powszechnie stosowana w ogrodnictwie. Pominięcie cyklu kiełkowania nasion znacząco przyspiesza bowiem proces uprawy. Klonowanie przeprowadza się przy użyciu bulw, rozłogów, cebul, kłączy, odrostów, a także poprzez podział. Niejednokrotnie zdarza się, że rośliny, które wyrosły z nasion wyglądają gorzej od rośliny matecznej. W przypadku rozmnażania wegetatywnego małe klony są identyczne genetycznie, dlatego wyglądają dokładnie tak samo, jak roślina mateczna. Technika polegająca na powielaniu materiału uprawnego pomaga zatem w utrzymaniu stałego i przewidywalnego plonu.
Przygotowanie klonów
Opanowanie techniki klonowania roślin nie jest czasochłonne i skomplikowane. Do samodzielnego stworzenia klonów potrzebne będą akcesoria ogrodnicze, takie jak skalpel, krążki torfowe, propagator, a także specjalna lampa. Przed przystąpieniem do pracy, warto zaopatrzyć się również w alkohol 96% do dezynfekcji narzędzi oraz żel wspomagający ukorzenianie się sadzonek. W celu skompletowania wszystkich wymienionych narzędzi można odwiedzić internetowy sklep ogrodniczy, oferujący gotowe zestawy do samodzielnego klonowania roślin.
Pierwszym zadaniem ogrodnika jest wybór rośliny matki. Należy pamiętać, że klony odziedziczą te same cechy co roślina mateczna, dlatego do rozmnażania zaleca się wybór najzdrowszego okazu. Następnie można przystąpić do kolejnego etapu, jakim jest odcięcie sadzonek pod kątem 45 stopni. Czynność tą należy wykonywać przy użyciu sterylnego skalpela. W celu ich szybkiego ukorzenienia warto zanurzyć je na ok. 5 minut w organicznym preparacie ukorzeniającym. Specjaliści zalecają wykorzystanie preparatu w formie żelu, który dobrze przylega do rośliny. Tak przygotowane sadzonki można następnie umieścić w odpowiednio przygotowanym podłożu (najczęściej na bazie krążków torfowych lub kostek z wełny mineralnej). Krążki lub kostki powinny zostać namoczone w wodzie pozbawionej chloru, której poziom pH wynosi około 6.0. Odcięte końcówki sadzonek umieszcza się w podłożu na głębokości 5 cm.
Ukorzenianie się klonów w inkubatorze
Kolejnym krokiem wspomnianego procesu jest umieszczenie małych roślinek w propagatorze. Jest to niewielka szklarnia, w której klony znajdują schronienie aż do momentu ukorzenienia się. Aby proces ten przebiegał prawidłowo, należy zadbać o odpowiednie oświetlenie, a także temperaturę oraz wilgotność. Do oświetlenia propagatora można użyć lampy fluorescencyjnej o odpowiedniej mocy i barwie światła. Dzienny czas naświetlania powinien wynosić ok. 18 godzin. Ponadto zaleca się utrzymywanie w propagatorze stałej temperatury na poziomie 23-26 stopni Celsjusza oraz dużej wilgotności wynoszącej nawet 90-95%. Warto podkreślić, że przy prawidłowo zrealizowanych czynnościach, skuteczność klonowania kształtuje się na poziomie 90%.
Klonowanie roślin w ogrodnictwie cieszy się dużą popularnością ze względu na dużą wydajność i skuteczność tego procesu. Chociaż opanowanie techniki klonowania wymaga od ogrodnika nieco wysiłku oraz cierpliwości, efektem są obfite plony, kształtujące się na zbliżonym poziomie w stosunkowo długim okresie.
